TEORI SISTEM DUNIA

                                                                  Immanuel Wallerstein

Teori sistem dunia telah diperkenalkan oleh Immanuel Wallerstein (gambar) pada tahun 1970 dan ia merupakan salah satu teori yang terkandung dalam aliran neo-marxism selain daripada teori kebergantungan dan teori pergantungan. Immanuel Wallerstein menyatakan bahawa negara negara moden yang wujud dengan adanya tahap ekonomi, politik dan undang-undang yang luas adalah sebagai ‘sistem dunia’. Beliau memperkenalkan sistem dunia adalah untuk memahami bagaimana kemajuan sesebuah negara bergantung kepada sistem kapitalis. Teori sistem dunia berkait rapat dengan teori kebergantungan dan teori pergantungan di mana teori sistem dunia ini melihat kepada tiga jenis negara yang terdiri daripada negara teras, separa pinggir dan pinggiran. Negara teras merupakan negara yang maju dan kaya yang dikenali sebagai negara-negara G7 iaitu negara Amerika Syarikat, Perancis, UK, Kanada, Jerman, Itali dan Jepun. Manakala negara separa pinggir pula merupakan negara-negara yang dikategorikan dalam negara membangun seperti negara-negara ASEAN. Negara membangun ini boleh dibahagikan kepada tiga tahap pendapatan iaitu negara berpendapatan tinggi upper middle income seperti Singapura, negara berpendapatan sederhana middle-middle income seperti Malaysia dan seterusnya negara berpendapatan rendah lower middle income seperti Vietnam. Negara pinggiran pula terdiri daripada negara-negara miskin seperti di benua Afrika dan beberapa negara di Asia. Negara pinggiran ini menghadapi pelbagai konflik yang menghalang mereka daripada meningkat naik seperti negara-negara maju dan membangun. Kemiskinan yang melanda negara pinggiran ini berpunca daripada ketiadaan sumber seperti minyak, emas dan lain-lain sumber yang boleh mereka gunakan sebagaimana yang dinyatakan di dalam teori Putaran Ganas Kemiskinan Cycle of Poverty iaitu apabila sesebuah negara tidak ada sumber yang boleh diproses maka negara tersebut tidak mempunyai duit dan seterusnya kuasa membeli adalah rendah keadaan ini sekaligus akan menyebabkan proses pembangunan itu tidak dapat dijalankan. Fenomena yang berlaku kepada negara-negara ini menyebabkan berlakunya teori kebergantungan dan pergantungan di mana negara teras dan negara separa pinggiran akan bergantung di antara satu sama lain sama ada dari segi kewangan mahupun sumber manakala negara pinggiran pula terpaksa bergantung kepada negara separa pinggiran atau negara teras dari aspek kewangan, teknologi dan kemahiran bagi meneruskan kehidupan mereka.

Menjawab kepada persoalan yang telah dikemukan oleh pensyarah kami (En.Hafis Mat Simin) mengenai TEORI SISTEM DUNIA DAN KAITKANNYA DENGAN MANA-MANA NEGERI @ NEGARA, maka kami kami ingin menerangkan tentang teori sistem dunia dan seterusnya mengaitkan teori ini dengan negara Amerika Syarikat (AS) sebagai negara teras, Malaysia sebagai negara separa pinggiran dan Bangladesh sebagai negara pinggiran. Amerika Syarikat merupakan sebuah negara yang maju serta menjadi peneraju ekonomi dunia yang memiliki kepakaran, kewangan dan teknologi yang canggih. Oleh itu, AS mengambil kesempatan bagi menguasai negara-negara lain yang lebih rendah daripadanya. Bagi meningkatkan lagi ekonomi mereka maka Malaysia iaitu negara separa pinggiran dijadikan salah satu daripada tempat untuk memasarkan barangan-barangan keluaran mereka. Malaysia tidak hanya menjadi tempat pemasaran barangan Amerika Syarikat tetapi pada masa yang sama Malaysia juga menjalinkan hubungan diplomatik yang erat dengan negara tersebut. Hubungan ini menunjukkan kepada berlakunya teori kebergantungan yang berlaku di antara Malaysia dan Amerika Syarikat. Manakala negara Bangladesh merupakan salah sebuah negara pinggiran (miskin) mempunyai penduduk yang ramai. Oleh itu, kebanyakkan mereka akan berhijrah ke negara-negara lain yang mempunyai peluang pekerjaan yang banyak. Salah satu negara yang menjadi tumpuan penduduk-penduduk negara ini adalah Malaysia kerana sebagaimana yang kita tahu, Malaysia merupakan sebuah negara membangun yang mempunyai banyak peluang pekerjaan terutamanya dalam sektor buruh. Disebabkan itu imigran-imigran dari negara tersebut banyak bergantung kepada Malaysia dalam aspek pekerjaan untuk menaikkan taraf kehidupan mereka walaupun ditawarkan dengan gaji yang sedikit, maka di sini berlakulah teori pergantungan yang menunjukkan pergantungan mereka dari segi kewangan kepada negara Malaysia.